آیا با همسر خود دچار مشکل شده اید؟ آیا رابطه شما مثل قبل نیست و نمی دانید برای حل مشکلاتی که در رابطه شما پیش می آید، چه کار کنید و به چه کسی مراجعه کنید؟ آیا نمی دانید چطور کیفیت رابطه زناشویی خود را بهبود ببخشید؟ اگر با تمامی این سوالات روبرو هستید پس نیاز است که با زوج درمانی و نکات مهم در این زمینه آشنا شوید. مرکز مشاوره باران شیراز در کنار شماست تا علاوه بر پرداختن به ۱۰ مورد از مهم ترین نکاتی که هنگام مراجعه به مرکز مشاوره زوج درمانی باید به آنها توجه کنید، همچنین شما را در یافتن زوج درمانگر خوب کمک کند.

زوج درمانی چیست؟

زوج‌درمانی، نوعی روان درمانی است که در آن، درمانگر که روانشناس یا مشاور خانواده و ازدواج است به دو نفر که در یک رابطه‌ی عاشقانه هستند، کمک می کند تا بینش درستی نسبت به رابطه‌ی خود پیدا کنند، اختلاف خود را حل کنند و میزان رضایت خود از رابطه را با استفاده از انواع مداخلات درمانی بهبود ببخشند.

1. در چه صورت نیاز به زوج درمانی می باشد؟

   
   
   نشانه ها و علائمی هستند که در صورت مشاهده در روابط زوجین نیاز به مراجعه به زوج درمانگر یا مشاور خانواده احساس می شود. در ادامه به برخی از مهم ترین این موارد اشاره می کنیم:
   
   

   • کم شدن یا از بین رفتن اعتماد بین زن و شوهر

     بی اعتمادی یکی از شایع ترین مشکلاتی است که گریبانگیر روابط زناشویی می شود. که می تواند ناشی از خیانت جنسی یا احساسی و وجود فرد سوم در رابطه، دروغ گویی در مورد مسائل کاری و مالی و موارد دیگر باشد. در هر صورت بازسازی این اعتماد از بین رفته کار ساده ای نیست و نیاز به فراهم شدن فضایی است که هر دو طرف بتوانند به راحتی مشکلات و خواسته های خود را بیان کنند.

   • بحث و جدل های دائمی زوجین

     اگر رابطه زوجین دچار مشاجرات رومزه و تکراری شده است نشان دهنده مشکلاتی است که می بایست مورد بررسی قرار گیرد. چرا که این بحث و جدل ها می تواند نشان دهنده مسائل جدی باشد که زوجین و یا یکی از آن دو به این مسائل بی توجه بوده اند یا به طور جدی به آنها رسیدگی نکرده اند.

   • ارتباط سخت با همسر

     ممکن است در روابط زوجین بحث و جدل های آشکار وجود نداشته باشد اما یکی از طرفین احساس کند که نادیده گرفته می شود و طرف مقابل او را درک نمی کند. و یا حس می کند که برای طرف مقابل فرقی با یک غریبه ندارد و نمی تواند احساس او را درک کند. در چنین شرایطی نیاز به مراجعه به یک زوج درمانگر خوب و با تجربه است. چرا که یکی از نتایج مهم زوج درمانی افزایش کیفیت ارتباط متقابل می باشد و یک مشاور حرفه ای با تکینیک ها و روش هایی که به زوجین پیشنهاد می دهد به آنها کمک می کند تا یکدیگر را بهتر درک کنند و رابطه بهتر و قوی تری داشته باشند.

   • وقتی احساس می کنید مشکلی در رابطه وجود دارد اما نمی دانید دقیقا چیست؟

     زوج درمانی همانطور که می تواند منجر به حل مشکلات شود، هم چنین می تواند به شناسایی مشکلات پنهان رابطه بپردازد. برای مثال اگر احساس میکنید رابطه شما به گرمی قبل نیست یا صمیمیت شما کم شده یا مثل حس ناخوشایندی به همسر خود پیدا کرده اید و نمی دانید دلیل این مسائل چیست. وجود این نشانه‌ها به این معنا نیست که یکی از طرفین مقصر است، بلکه به این معناست که کل رابطه نیاز به رسیدگی دارد و در چنین شرایطی نیاز به مراجعه به زوج درمانگر است.

   • نمی توانید به راحتی مسائل را با همسر خود مطرح کنید

     در چنین شرایطی بهتر است به مشاور مراجعه کنید. چرا که در جلسات مشاوره محیط امنی برای شما و همسرتان فراهم می شود تا بتوانید بر ترس هایتان و غلبه کنید و با کمک مشاور حمایتگر و دلسوز حرف دلتان را به همسرتان بگویید.
   
   

   • وقتی زوجین نمی توانند گفت و گوهای سازنده داشته باشند

     بر اساس پژوهش‌های «جان گاتمن (John Gottman)» در زمینه‌ی پایداری ازدواج و شاخص‌های پیش‌بینی طلاق، اینکه یک زوج چگونه تعارضات را مدیریت می‌کنند، معیار خوبی برای پیش بینی مسیر پیش روی آنها است. ممکن است قهر کنند، فریاد بزنند، تلافی کنند یا پرخاشگری بی‌اثر داشته باشند. رفتارهای ناکارآمد و آسیب‌رسان در هنگام بحث‌وجدل، فقط به همین موارد محدود نمی شوند. بنابراین هرگاه حس کردید که مذاکرات و گفت و گوهای شما رابطه را به سمت و سوی خوبی نمیبرند به مشاور مراجعه کنید.

   • تاثیرات منفی که یک اتفاق ناگوار بر روی رابطه زناشویی گذاشته است

     گاهی مسئله، بحرانی که پشت سر گذاشته‌اید نیست؛ بلکه تأثیری است که آن بحران بر رابطه‌تان به‌جا گذاشته است. برای مثال بسیار پیش‌ می‌آید که زوج‌ها بعد از یک اتفاق ناگوار رابطه شان سرد می شود یا از یکدیگر جدا می شوند. این اتفاق می تواند ازدست‌دادن فرزند، بیکاری بلندمدت یکی از دو طرف، بیماری طولانی مدت یا مشکلات خانوادگی یکی از طرفین باشد. ممکن است هیچ یک از شما در بدو این اتفاق ناخوشایند، به فکر زوج درمانی نیفتد، اما تلاش برای تقویت رابطه‌تان نه‌تنها به حفظ پیوند ازدواج‌تان کمک می‌کند، بلکه شما را برای مقابله با بحران‌های آینده قوی‌تر می‌کند.

   • گرفتار شدن به عادت های مخرب

     عادت‌ها و الگو‌های بد و مخرب زیادی هستند که ممکن است زوجین در زندگی روزمره به آن‌ها گرفتار شوند، از عادت های غذایی و خواب نامناسب گرفته تا عادت به جدا سپری کردن زمان، برخورد نامناسب با خانواده‌های یکدیگر و موارد دیگری که در کیفیت رابطه اثر می گذارند. الگوی مخرب ممکن است عادتی ساده باشد؛ برای مثال همسری که مدام از مشکلات کاری‌اش گلایه می کند و درمقابل هیچ‌وقت پای صحبت‌های طرف مقابل نمی‌نشیند یا گوش شنوایی برای آن ندارد. یا شاید عمیق‌تر، مانند تقسیم نامتعادل کار‌های خانه میان زوجین. هرچه طول عمر این الگوها بیشتر شود، برای تغییر آنها نیاز به زمان و انرژی بیشتری خواهد بود، پس بهتر است هرچه سریع تر برای بهبود این مسائل اقدام شود.

   • وجود مشکل در رابطه جنسی

     مسائل مربوط به رابطه‌ی جنسی می‌توانند دلیل بروز مشکل در رابطه باشند، همچنین ممکن است نشانه‌ی وجود مشکل باشند. گاهی اوقات تغییر کاملا آشکار است؛ برای مثال رابطه‌ مکرر کاهش می‌یابد و تقریبا به هیچ می‌رسد. این موضوع تأثیر نامطلوبی بر رابطه‌ی زوجین دارد. از طرفی ممکن است تغییر، تدریجی باشد؛ مثلا ممکن است درعین حفظ رابطه‌ی جنسی دیگر از آن لذت نمی‌برید و طرف مقابل ارضایتان نمی‌کند. گاهی شدت مشکل بیشتر است، مانند زمانی‌که یکی از طرفین نارضایتی‌اش را اعلام می‌کند، به طور مداوم ازسوی طرف مقابل رد می‌شود یا هنگامی‌که از رابطه‌ی جنسی به‌عنوان ابزار چانه‌زنی استفاده می‌شود. در این شرایط فکر نکنید که به آخر خط رسیده‌اید؛ یک زوج درمانگر حرفه ای یا سکس تراپیست با تجربه می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.

2. برای زوج درمانی چه شرایطی لازم است؟

   
   
   
   • زوجین باید بدانند که همکاری، برای کسب موفقیت در فرآیند زوج درمانی حیاتی است
   • هر دو نفر باید به اصلاح و یا تغییر رفتارهای نادرست خود تمایل داشته باشند
   • صداقت و پذیرا بودن احساسات، از موارد ضروری این نوع درمان است

3. زمان مناسب برای زوج درمانی چه زمانی است؟

   متاسفانه زوجین معمولاً زمانی به زوج درمانگر مراجعه می کنند که رابطه آنها دچار مشکلات زیادی شده است. از آنجا که چشم پوشی کردن از مشکلات در رابطه زناشویی از سمت هر یک از زوجین می تواند موجب شدت گرفتن هرچه بیشتر خشم ایجاد شده در دوطرف باشد و این شدت گرفتن خود می تواند زندگی زناشویی را به مرض جدایی و در نهایت طلاق برساند ، به همین جهت ضروری است که زوجین هرچه سریع تر در جهت رفع مشکلات موجود در رابطه زناشویی برآیند. تحقیقات نشان می‌دهند که مشکلات زوجین به طور میانگین، ۶ سال قبل از مراجعه به مشاور آغاز شده اند. البته این گفته به این معنا نیست که زوج درمانی نمی تواند مشکلات پایدار رابطه را حل کند اما وقتی زوجین با مشکلات چندین ساله مراجعه می کنند حل مشکلات آنها نیازمند صرف زمان و انرژی بیشتر و همچنین تعهد درمانی بالاتری از هر دو طرف می باشد.
   از این رو بهترین زمان برای مراجعه به مشاوره زوج درمانی در آغاز شروع اختلافات زناشویی می باشد. چرا که با گذشت زمان و شدت گرفتن هرچه بیشتر این اختلافات، حل مشکلات و بهبود رابطه بسیار دشوار خواهد شد. بهترین راه برای حل اختلافات در زمان مناسب مراجعه به مرکز مشاوره زوج درمانی می باشد. کلینیک باران شیراز با در اختیار داشتن زوج درمانگر با تجربه و متخصص می تواند زوجین را در جهت بهبود روابط راهنمایی کند. برای انتخاب زوج درمانگر مناسب می توانید از صفحه مشاوران سایت دیدن کنید.

4. لزوم آشنایی با مراحل زوج درمانی

   در ابتدای مراجعه زوجین به مرکز مشاوره زوج درمانی، زوج درمانگر معمولا یک فرآیند ارزیابی وسیع را در طی ملاقات اولیه ترتیب می‌دهد.
   این فرآیند ارزیابی زوج‌ها معمولا شامل جمع‌آوری اطلاعات دقیق در مورد مشکل مطرح شده و سپس ارزیابی مشاغل، سطح تحصیلات، اشتغال، اطلاعات رشدی دوران کودکی، تاریخچه والدینی، سابقه سوء مصرف مواد، عقاید مذهبی، سوابق رابطه‌ای زوجین و موارد پزشکی و قانونی و روانشناسی آنها از ابتدا تا به حالا، در قالب یک مصاحبه میباشد.
   در مرحله بعد، مشاور زوج درمانی می تواند بهترین دوره‌ برنامه‌ریزی درمان را طراحی کند.
   ممکن است در صورت نیاز از پرسشنامه ها و تست های زوج درمانی و شخصیتی، در ابتدا یا در طول فرآیند درمان استفاده شود.
   لازم است زوجین از این روند اطلاع داشته باشند تا در طی انجام بررسی های اولیه و مراحل ابتدایی با صبوری برخورد کنند که درمانگر بتواند به شناسایی مشکلات موجود بین زوجین بپردازد و موضوعات اصلی را تعیین کند و با توجه به محدودیت های موجود زمانی و مالی، اهداف درمانی را مشخص کند و برنامه ریزی مناسبی برای این کار داشته باشد.
   

5. لزوم مراجعه به یک زوج درمانگر خوب و باتجربه

   یکی از مهم ترین موارد در زوج درمانی انتخاب یک زوج درمانگر باتجربه و متخصص است. در ادامه نکات مهمی که در خصوص انتخاب زوج درمانگر باید مدنظر قرار دهید را ذکر می نماییم:

   
   • مشاور زوج درمانگر باید ترجیحا دارای مدرک روانشناسی بالینی یا روانشناسی خانواده و دارای حداقل مدرک کارشناسی ارشد باشد. البته این نکته نیز قابل ذکر است که تجربه زوج درمانگر در زمینه زوج درمانی بسیار حائز اهمیت است و ممکن است مشاور دارای مدرک روانشناسی خانواده نباشد اما به دلیل تجربه بالا در زمینه مشاوره زوج بتواند در جهت بهبود رابطه زوجین بسیار موثر عمل کند.
   • مشاور زوج باید ابتدا مشکلات را بررسی کند و با توجه به مشکلات مطرح شده روش مناسب را در روند زوج درمانی به کارگیرد.
   • یک زوج درمانگر باتجربه و حرفه ای می بایست تمام تلاشش را به کار گیرد تا نسبت به زوجین بی طرف باشد و هیچ یک از طرفین را مورد سرزنش قرار ندهد و آنها را قضاوت نکند.
   • مشاور زوج نباید به صورت همزمان مشاوره فردی یکی از زوجین را بر عهده گیرد.

6. لزوم انتخاب شیوه درست در زوج درمانی

   در زوج درمانی هم مانند سایر حوزه های روانشناسی شیوه های متفاوتی وجود دارد که یک مشاور با تجربه با بررسی مشکلات زوجین می تواند بهترین روش را مطابق با مشکل و تیپ شخصیتی زوجین انتخاب کنید. این رویکردها عبارتند از:

   • نظریه سیستم خانواده: این نظریه بر الگوهای ارتباط، کنش و واکنش در محیط خانواده به عنوان یک سیستم تاکید دارد و هدف آن آشنایی زوجین با قواعد و الگوهایی است که ناآگاهانه در این سیستم عمل میکنند.
   • زوج درمانی رفتاری: در این نوع روان درمانی، از شیوه های رفتار درمانی مانند تبادل رفتاری، تعلیم دادن نحوه برقراری ارتباط و آموزش مشکل گشایی استفاده میشود.
   • زوج درمانی متمرکز بر عواطف: این شیوه بر عواطف زوجین که باعث ایجاد تمارض میان آنها میشود تاکید دارد و از طریق شناساندن این عواطف، سعی بر تغییر رفتارها دارد.
   • زوج درمانی روان پویشی: در این شیوه فرض بر این است که رفتارهای زوجین در بزرگسالی ناشی از الگوهای رفتاری دوران کودکی آنهاست و سعی بر این است که زوجین با شناخت این موضوع احساسات فعلی شان را از احساسات و تجربیات گذشته شان نسبت به والدین شان جدا کنند.

7. لزوم همکاری زوجین در جلسات زوج درمانی

   

   یکی از موارد حائز اهمیت در زوج درمانی موثر، همکاری هردو طرف در شروع جلسات مشاوره و ادامه آنها می باشد. زوجین باید نگاهی واقع بینانه به تمامی مشکلات داشته باشند و به دنبال راه حلی برای نجات و رهایی از آن مشکلات و دغدغه ها باشند. یکی از چالشها در زوج درمانی مربوط به مواقعی است که فقط یکی از زوجین برای مشاوره به زوج درمانگر مراجعه می کند. در این مواقع به او گفته می شود که حتما برای داشتن جلسات زوج درمانی، حضور و رضایت زوج دیگر نیز الزامی است و نیاز به حضور زوج دیگر هم برای بررسی وضعیت رابطه بین زوجین می باشد که در چنین شرایطی مورد مهم قانع کردن زوج دیگر برای حضور در جلسه حضوری و یا آنلاین زوج درمانی هست که در صورت نیاز گاهی زوج درمانگر این مورد را بر عهده می گیرد.

8. مدت درمان و مراقبت های لازم پس از زوج درمانی

   جلسات زوج درمانی با توجه به نوع مشکل ممکن است از چند جلسه تا چند ماه ادامه پیدا کند. هنگامی که زوج مهارت‌های کافی را فراگرفتند و به سطح مطلوبی از عملکرد رسیدند که برای هر دو رضایت بخش است، درمان می‌تواند پایان یابد. آگاهی از رفتارهای پیشگیری از بروز مجدد مشکلات مهم است. زوجین تشویق می‌شوند تا در صورت ظاهر شدن علائم بروز مجدد مشکلات به درمان بازگردند. قرار ملاقات‌های پیگیری و درمان روانشناختی درازمدت می‌تواند در صورت توافق طرفین ترتیب داده شوند. مهمترین نشانه عدم کارایی زوج درمانی، می تواند عدم بهبود یا بازگشت به رفتارهای ناکارآمد باشد.احتمال رخداد این موارد کم است، مگر اینکه مهارت‌هایی که در طول درمان آموخته و رشد یافته اند، از بین بروند و یا یکی از زوجین نسبت به تغییرات طولانی مدت مقاوم باشد.

9. هزینه زوج درمانی چقدر است؟

   هزینه مشاوره زوج درمانی با توجه به زمان اختصاص داده شده برای هر جلسه و تعداد جلسات مورد نیاز متفاوت است که این موارد با تشخیص مشاور زوج درمانگر و با توجه به مشکل زوجین و شرایط آنها تعیین می گردد. تعرفه مشاوره زوج درمانی به صورت سالیانه توسط سازمان نظام روان شناسی و اداره بهزیستی تعیین می گردد که این تعرفه به مدرک تحصیلی مشاور نیز بستگی دارد. همچنین این هزینه می تواند با توجه به تجربه زوج درمانگر و نوع مشاوره که می تواند مشاوره حضوری یا مشاوره تلفنی یا مشاوره آنلاین تصویری باشد متفاوت است. برای اطلاع از هزینه زوج درمانی در کلینیک روانشناسی باران می توانید به صفحه رزرو نوبت آنلاین مراجعه کنید.

10. نتایج مورد انتظار پس از اتمام جلسات زوج درمانی

    
    • از نتایج معمول زوج درمانی، رهایی از نشانه‌ های بیماری، کاهش بحث های زناشویی و مشکلات است.
    • زوجین به تعاملات سالمتر بازگشته و رفتارها در جهت ایجاد یک رابطه شادتر تنظیم می‌شوند.
    • مراجعان معمولا مهارت‌ها و آگاهی بیشتری را بدست می‌آورند که باعث تعاملات سالمتر در رابطه می‌شود.

    این نکته قابل ذکر است که مراجعانی که صادق اند و قلبا خواستار تغییر هستند، نتایج بهتری می‌گیرند. در صورتی که بعد از اتمام جلسات زوج درمانی به نتایج مطلوب ذکر شده نرسیده باشید نشان دهنده این است که یکی از شما زوجین و یا هردوی شما در طی جلسات مشاوره صداقت کافی نداشته و یا به درستی به راهکارها و تکنیک های ارائه شده توسط زوج درمانگر عمل نکرده اید یا اینکه مشاوری که به آن مراجعه کرده اید از تخصص و مهارت کافی برخوردار نبوده است. اینجاست که لزوم مراجعه به یک زوج درمانگر متخصص و باتجربه پی میبرید.